Margreet Bouman

Vanaf 1980 maakt ik zelfportretten, een soort ‘selfies in verf’. Elk portret op zich is weliswaar figuratief, maar tezamen ontstaat een overkoepelend, abstract thema over tijd en ruimte, met mijn eigen gelaat als scheiding tussen binnen en buiten, tussen het allergrootste en het allerkleinste.

Mijn werk vormt van af de jaren 80 één geheel. Vanaf die tijd ben ik zelf aanwezig in mijn werk. Aanvankelijk als persoon, later bijna uitsluitend als portret. Het gaat niet om uiterlijke gelijkenis of een registratie van mijn voorkomen. Ik doe geen moeite een werk te laten lijken. Het werkelijke dieperliggende onderwerp is mijn opvatting over de mens in relatie tot zichzelf en zijn verhouding tot de wereld. Uitgangspunt ligt in het verhaal dat ik wil vertellen, deze invalshoek bepaalt de uiteindelijke vorm en techniek die ik gebruik. Dat kan zijn doormiddel van tekeningen, waterverven, collages, fotografie of digitale media.

Mijn inhoudelijke basis ligt in het denken van de Deense filosoof Søren Kierkegaard (1813 – 1855). Hij benadrukt het belang van persoonlijke keuzes en betrokkenheid en wordt gezien als de wegbereider of eerste vertegenwoordiger van het existentialisme. De belangrijkste vraag in het werk van Kierkegaard is misschien wel ‘Hoe wordt de mens zichzelf?’ Zoals hijzelf al zijn werken vanuit een ander filosofisch standpunt heeft geschreven, zo benader ikzelf mijn eigen werk ook steeds vanuit een ander beeldend perspectief.

Daarnaast heeft het werk van Sigmund Freud (1856 – 1939) altijd grote invloed op mijn denken gehad. In mijn studietijd heb ik bijna alles van hem gelezen. Met name zijn ideeën over de relatie tussen het bewuste en onbewuste hebben weerslag gevonden in mijn werk. Aan Freud ontleende ik de gedachten over ‘het zevende continent’, die wereld waar in alles tezamen komt, het natuurlijke en het bovennatuurlijke, de werkelijkheid en de magie.

Als derde noem ik het werk van James George Frazer (1854-1941). Zijn boek De gouden tak: over mythen, magie en religie (Engels origineel The Golden Bough: A Study in Magic and Religion) uit 1890 is een grootschalige vergelijkende studie naar mythologie en religie. Hij is de grondlegger van de antropologie en heeft voor dit boek een schat aan volksverhalen, oude gebruiken en magische rituelen verzameld. Het boek maakte indertijd diepe indruk op mij